دیابت یا قند خون یک نوع اختلال متابولیک و سوخت و سازی در بدن است که به واسطه آن توانایی تولید انسولین در بدن از بین میرود یا برعکس مقاومت در برابر آن در بدن ایجاد میشود در نتیجه انسولین تولیدی نمیتواند عملکرد نرمال خود را انجام دهد.
نقش اصلی انسولین، پایین آوردن قند خون است
در دیابت نوع یک (معمولا ابتلا قبل 30 سالگی)، تخریب سلولهای بتا در پانکراس منجر به اختلال در تولید انسولین میشود و در نوع دوم (سن ابتلا معمولا بالای 30 سال) بدن نسبت به انسولین مقاومت دارد و در ادامه آن نیز اختلال ترشح انسولین به وجود میآید.
در دیابت نوع دوم که بیشترین تعداد و درصد بیماران مبتلا به دیابت را شامل میشود، علاوه بر نقش عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، چاقی و کمتحرکی نقش مهمی در ابتلای فرد دارند
اگر افزایش قند در بلندمدت در بدن وجود داشته باشد، سبب از بین رفتن رگهای بسیار ریز در بدن میشود که میتواند اعضای مختلف بدن همچون کلیه، چشم و اعصاب را درگیر کند.
دیابت با افزایش ریسک بیماریهای قلبی عروقی ارتباط مستقیمی دارد
غربالگری و تشخیص زودرس این بیماری در افراد با ریسک بالا مثل بیماران چاق میتواند در پیشگیری از این عوارض موثر باشد
در بزرگسالان علائم مبتلایان به دیابت نوع دوم معمولا تدریجی ظاهر میشوند چه بسا بسیاری از بیماران در هنگام تشخیص بیماری چندین سال دیابت داشته و حتی دچار عوارض دیابت شدهاند.
چاقی یکی از عوامل مهم بروز دیابت است به خصوص از طریق ایجاد مقاومت سلول های بدن به انسولین .
در بیماران چاقی مرضی مبتلا به دیابت قویا توصیه شده است که عمل های جراحی چاقی برای افراد با BMI بالاتر و مساوی ۳۵ انجام پذیرد حتی با دیابت کنترل شده ، تا از عوارض طولانی مدت دیابت جلوگیری شود . درصد بسیار بالایی از این بیماران بعد از انجام عملهای جراحی دیگر نیاز به استفاده از هیچ نوع دارویی جهت کنترل قند خون خود نخواهند داشت و در واقع دیابت آنها درمان قطعی شده است .
در مورد بیماران با BMI بین ۲۸ تا ۳۵ و مبتلا به دیابت کنترل نشده نیز توصیه به انجام عمل های جراحی متابولیک چاقی شده است . در این موارد نیز اگر سلول های لوزالمعده همچنان وجود داشته باشند و قادر به تولید انسولین باشند دیابت درصد بالایی از بیماران با عملهای جراحی متابولیک چاقی درمان میشود .
به همین علت به بیماران چاق و دیابتی قویا توصیه به عمل جراحی میشود .