فیشر یا شقاق مقعد

فیشر یا شقاق مقعد که در اثر یبوست یا اسهال طولانی مدت به وجود می‌آید، علیرغم درد شدیدی که با خود دارد بیماری خطرناکی نمی باشد.

این بیماری در حقیقت ایجاد پارگی یا خراشیدگی در ناحیه مقعد است که موجب انقباض عضلات داخلی مقعد و ایجاد درد در این ناحیه هنگام دفع می گردد. بعضا هنگام اجابت مزاج کمی خون بر روی مدفوع مشاهده می‌شود.

دردی که بیمار هنگام اجابت مزاج احساس می‌کند آنقدر شدید است که گاهی تا چند ساعت بعد هم باقی می‌ماند اما خبر خوب در مورد این بیماری این است که معمولا پس از رفع علت ایجاد شدن آن (رفع اسهال طولانی مدت یا یبوست) خراش ایجاد شده در ناحیه مقعد بهبود می‌یابد و نیازی به عمل جراحی ندارد.

فیشر دو نوع مختلف دارد که در یک نوع آن زخم ایجاد شده سطحی است و سریع بهبودی حاصل می‌شود اما در نوع دیگر که در حقیقت مزمن شده (بیماری بیشتر از ۶ هفته ادامه داشته باشد) و زخم‌های ایجاد شده عمقی می‌شوند برای درمان نیاز به جراحی وجود دارد.

رژیم غذایی فیبردار، یعنی استفاده از سبزیجات و میوه‌جات، خیسانده برگه‌ها و انجیر در آب،‌ شربت خاکشیر و اسفرزه شیوه‌هایی هستند که می‌توانند یبوست و در نتیجه فشار وارده به مقعد را تا حد زیادی در هنگام دفع از بین ببرد.

اجتناب از مصرف ادویه‌جات و فلفل و چای پررنگ، نسکافه و کاکائو هم از دیگر مواردی است که بیمار باید پس از بهبودی هم مراعات کند. علاوه بر اینها نشستن روزانه ۳ تا ۵ بار در محلول آب گرم و بتادین هم بسیار موثر است و ابتلا به عفونت را تا حد بسیاری کاهش می دهد.

این اقدامات حتی پس از انجام جراحی در فیشر مزمن هم باید رعایت شوند.

بیماری شقاق یا همان فیشر، بیماری بسیار دردناک ناحیه مقعدی است. شقاق موجب بروز زخمی عمیق در دیواره مقعدی می گردد. این زخم با گذر زمان عمیق تر شده و تا عضله اسفنکتر مقعدی نیز امتداد می یابد. ناحیه مقعد در اثر این زخم ملتهب و متورم می شود و درد بسیار زیادی را به خصوص به هنگام دفع به بیمار تحمیل می‌کند به گونه ای که بیمار در اغلب موارد اجازه معاینه به پزشک را نیز نمی‌دهد. از دیگر علائم این بیماری خارش، سوزش و خونریزی است.

درمان این بیماری بسته به شدت زخم و علت پدید آورنده آن متفاوت است. اگر زخم شقاق در حالت حاد باشد، اغلب با درمان های خانگی بهبودی حاصل می‌شود اما اگر به حالت مزمن در آمده، تنها راهکار قطعی درمان آن، عمل جراحی است که البته می توان از طریق درمان شقاق با لیزر مشکلات مربوط به جراحی سنتی را نیز از بین برد.

همچنین روش های مختلفی برای جراحی شقاق وجود دارد که بسته به نوع شقاق و میزان پیشرفت بیماری، پزشک یکی از آنها را به شما پیشنهاد می دهد. این روش ها شامل فیشرکتومی، اسفنکتروتومی و در برخی موارد فلپ پیشرفته می باشد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:

  • اسفنکتروتومی  یکی از روش های موثر در درمان شقاق است که همراه با خطرات و عوارضی برای بیمار می باشد. در این روش با ایجاد شکاف عمیقی روی عضلات اسفنکتر اطراف مقعد، باعث کاهش فشار و برطرف شدن انقباض این عضلات شده و به بهبود زخم شقاق کمک می کند. اسفنکتروتومی در دو نوع باز و بسته انجام می‌شود و بیمار کاهش درد قابل توجهی را بعد از این جراحی تجربه می کند.
  • فیشرکتومی  پوست اطراف مقعد که در نتیجه ایجاد زخم شقاق آسیب دیده است، در این روش با ایجاد برشی حذف شده و سپس ترمیم خواهد شد. برای افزایش اثربخشی فیشرکتومی، همراه با برش عضله اسفنکتر تزریق بوتاکس هم انجام می شود.
  • فلپ پیشرفته
    این روش تنها در بعضی مواقع پیشنهاد می شود و در واقع نوعی پیوند پوست سالم بخشی از مقعد به پوست آسیب دیده محل شقاق (فیشر) است. استفاده از روش فلپ پیشرفته در مواردی که روش های دیگر مثل اسفنکتروتومی موثر نباشند انجام می شود.
فیشر

رعایت چه نکاتی برای مراقبت بعد عمل شقاق ضروری است؟

  • مراقبت بعد عمل شقاقنتیجه جراحی معمولاً موفقیت آمیز بوده و اغلب بیماران دچار عود مجدد نمی‌شوند و در نتیجه از انجام عمل رضایت دارند. اما دسته‌ای دیگر از افرادی به دلایل مختلفی دچار عوارض این عمل و یا حتی عود مجدد بیماری می‌شوند. به همین جهت مراقبت بعد عمل شقاق به بیماران توصیه می‌شود تا بتوانند این خطرات را به حداقل کاهش دهند. برخی از موارد مراقبت بعد عمل شقاق به این شرح است:
  • نوشیدن آب کافی
    بیماران که در دوره نقاهت بعد عمل شقاق قرار دارند. باید به اندازه کافی آب بنوشند. نوشیدن آب کافی به این بیماران کمک می کند، تا بتوانند حرکات روده را تنظیم کرده و با هیدراته نگه داشتن بدن مانع از یبوست شوند. زیرا کم آبی می تواند موجب سفت شدن مدفوع شده و به مقعد آسیب وارد کند. حداقل میزان آب مصرفی در طول روز 8 لیوان تعیین شده است.
  • مصرف فیبر
    فیبر اصلی ترین مکمل خوراکی است که بیماران باید در دوره مراقبت بعد عمل شقاق آن را در رژیم غذایی خود داشته باشند. فیبر به افزایش حجم مدفوع کمک کرده و می تواند به نقش موثری در درمان یبوست داشته باشد. فیبر در انواع میوه ها، سبزیجات و غلات یافت می شود. هر فرد به طور متوسط به 25 گرم فیبر در طول روز نیاز دارد.اگر بیماری به هر دلیلی نمیتواند از فیبر استفاده کند و یا مشکل یبوست او با مصرف فیبر برطرف نمی‌شود، می تواند با مشورت پزشک در دوره کوتاه از مکمل های فیبر و یا ملین‌ها استفاده کند.
  • ورزش و تحرک
    اغلب بیماران این تصور را دارند که باید در نقاهت بعد عمل شقاق تمام مدت استراحت کنند، این تصور کاملا غلط است. استراحت مداوم بعد از عمل موجب می شود، یبوست تشدید شده و این امر فشار زیادی را به مقعد وارد کرده در نتیجه مانع از بهبودی زخم شقاق می گردد.ورزش و تحرک در مراقبت بعد عمل شقاق اهمیت ویژه ای دارد. بیماران باید حداقل 30 دقیقه در طول روز را به ورزش های سبک نظیر پیاده روی بپردازند.
  • مصرف دارو
    بیماران می بایست داروهای خود را مطابق با دستور پزشک مصرف کنند و از حذف خودسرانه دارو بپرهیزند. معمولاً پزشک در این دوره داروهای آنتی بیوتیک را به منظور کاهش احتمال عفونت و داروهای مسکن را برای جلوگیری از درد تجویز می کنند.
  • حفاظت از زخم
    یکی از مهمترین موارد مراقبت بعد عمل شقاق محافظت از زخم است، که می تواند به نتیجه گیری بهتر از درمان کمک کند. برای محافظت این نکته را به یاد داشته باشد که باید از وارد کردن فشار به مقعد جلوگیری کنید. برای مثال می توانید برای نشستن از یک بالش نرم دوناتی شکل کمک بگیرید.رعایت بهداشت مقعد و نیز تعویض پانسمان نیز می تواند اثر گذار باشد. اما از زیاده روی در شستشوی مقعد به خصوص با شوینده های معطر بپرهیزید، زیرا خود می توانند عاملی برای تشدید علائم بیماری و تحریک باشند.
  • حمام سیتز
    حمام سیتز یا حمام نشیمن راه حلی ساده برای مراقبت بعد عمل شقاق است. این حمام می تواند در تخفیف درد و جلوگیری از عفونت و بهبود سریع تر زخم موثر باشد. این روش شامل قرار دادن ناحیه کفل و لگن در آب گرم است. برای این منظور لازم است حداقل 15 الی 20 دقیقه در آب بنشینید و این روش را دو بار در روز تکرار کنید. برای تهیه حمام سیتز می توانید از لگن ساده حمام کمک گرفته و یا اینکه لگن مخصوص حمام سیتز که بر روی درپوش توالت فرنگی نصب می شود را تهیه کنید.

ساعت کاری

شنبه 20.00 – 16.00
دو شنبه 20.00 – 16.00
چهار شنبه 20.00 – 16.00

اطلاعات تماس

  • آدرس مشهد:خیابان کوهسنگی کوهسنگی 7، ساختمان فراز، طبقه 6
  • تلفن 051-38409172
  • واتساپ 09353141001